580.000 persoas vanse de España

(10/10/2011)

580.000 persoas vanse de España

A emigración supera este ano á inmigración por primeira vez en décadas - O INE confirma o envorco e prognostica unha década de declive demográfico

CHARO NOGUEIRA - Madrid - 08/10/2011

Economía á baixa, poboación á baixa, explican os demógrafos. A crise pasa factura á cifra de habitantes de España: caerá sen tregua ata 2021, segundo as proxeccións do Instituto Nacional de Estatística (INE). Dos 46,1 millóns actuais a 45,5 dentro dunha década: algo máis de medio millón de perda se se mantén a tendencia actual. O principal factor do primeiro descenso que prevé a estatística oficial tras anos de boom -España chegou a ser o país que máis estranxeiros recibía, só por detrás de EE UU- é a saída masiva de residentes: 580.850 persoas, o equivalente á poboación de Cantabria, fan a maleta este ano e cruzan a fronteira, a tenor das previsións difundidas onte. É máis do dobre das saídas que se rexistraron en 2008 (266.460) e a maior cifra dos últimos anos. As partidas seguirán superando ás chegadas ata 2020. De cada 10 que parten, 9 son estranxeiros.

Chegan as vacas fracas onde outrora eran orondas. Fai só tres anos, o INE prevía que España alcanzaría os 49 millóns de habitantes en 2018. O ano pasado, á vista dun ritmo de chegadas alto aínda que menos que antes, prevía 47,2 millóns para 2020. Por primeira vez nestas proxeccións que se realizan a unha década vista, pinta un escenario pesimista: a poboación dentro de 10 anos será inferior -nun 1,2%- á de agora. "En caso de manterse as tendencias demográficas actuais, España perdería máis de medio millón de habitantes nos próximos 10 anos, logo dun período de intenso crecemento poboacional", advirte o INE nunha nota.

- 34.193 habitantes menos este ano. Esas "tendencias actuais" de que fala o INE están tinguidas de negro e parten das estimacións de poboación, consideradas como a cifra oficiosa -é a que se facilita a Eurostar, por exemplo-. No primeiro semestre deste ano, o INE estimou en 27.771 persoas a perda de poboación. Agora proxecta unha caída de 34.193 para todo 2011.

- Escenario pesimista. A proxección prevé que as perdas de poboación crezan de xeito sostido todos os anos, ata chegar unha caída de 81.587 persoas en 2020. Ao ano seguinte, España tería 45.585.574 habitantes, fronte aos 46.152.925 actuais que estima o INE. "Son previsións sensatas. Quizá o escenario mellore cara a 2017 da man dun repunte da fecundidade, porque os mozos sacan leccións da crise e pensan máis no interese xeral", expón o catedrático de Sociología Antonio Izquierdo, da Universidade da Coruña.

- Once comunidades perderán poboación. En oito, a cifra de habitantes caerá todos os anos ata 2020: Cataluña -na cabeza, 59.929 habitantes menos este ano-, Asturias, Castela e León, Estremadura, Galicia, País Vasco, Comunidade Valenciana e A Rioxa. Nos últimos anos da próxima década tamén se rebaixará a cifra de habitantes en Aragón, Cantabria, Madrid e a Comunidade Valenciana.

- Máis de medio millón de emigrantes ao ano. O principal motivo para a caída demográfica está en que a emigración supera con fartura á inmigración. Estatística prevé que este ano saian de España 580.850 persoas -no primeiro semestre fixérono 295.141- e que esta cifra de partidas mantéñase por encima do medio millón todos os anos ata 2020. A proxección fixa as chegadas en 450.000 anuais, polo que o saldo migratorio será negativo durante a próxima década. As saídas superarán en máis de 100.000 ás chegadas ata 2014. "A cuestión non é cantos se van, senón quen se van. Parten, sobre todo, estranxeiros novos que engrosan a poboación activa, e iso é negativo", considera o demógrafo Izquierdo.

- O 90% dos que se van, estranxeiros. Dos que parten, o 10% son españois. "Aos españois cústalles máis marcharse, porque teñen un gran capital social aquí", explica o catedrático.

- A natalidade seguirá á baixa. A proxección fixa en 4,4 millóns os nacementos ata 2020 -un 4,7% menos que na década anterior-, sobre todo polo descenso do número de mulleres en idade fértil. A idade media da maternidade aumentará ata superar os 31 anos.

- Máis mortes que nacementos en 2019. As defuncións -e o envellecemento- irán en aumento e superarán aos nacementos en 2019. A esperanza de vida incrementaríase en dous anos para os homes -ata os 80,9- e en 1,5 para as mulleres -86,3-. "A crise económica está producindo unha involución demográfica. Aumentan as persoas maiores, pero non os mozos", conclúe Izquierdo.