Viven en Arxentina 31.250 lucenses, 7.000 máis que no ano 2009

(17/12/2014)

Viven en Arxentina 31.250 lucenses, 7.000 máis que no ano 2009

Testemuñas da diáspora din que a emigración segue sendo «de ida e volta»

Escrito por:
Lucía Rey
lugo / a voz 16 de decembro de 2014

Ema celebra o día da Nai de España e de Arxentina. l.r.





Arxentina é o país de Sudamérica «que máis lucenses recolle», como afirmou onte a coordinadora do proxecto Culturas en Diálogo Lugo-Arxentina, Pilar Sánchez, que destacou con datos do Instituto Nacional de Estatística (INE) que actualmente residen na «quinta provincia galega» un total de 31.250 lucenses. A cifra é especialmente rechamante se se compara coa rexistrada cinco anos atrás, no 2009, cando residían en Arxentina 24.000 lucenses: sete mil menos que no 2014. «Sabemos que hai xente que ten a dobre nacionalidade, arxentinos que volveron, xente de Lugo que emigrou pola crise...», explicou a voceira da asociación Rioplatenses en Lugo de inmigrantes e retornados de Arxentina e Uruguai.

Varias testemuñas da diáspora do século XXI subliñan que o fluxo de persoas entre ambos os dous lados do Atlántico segue sendo «de ida e volta». Nese sentido, recordan que hai ao redor dunha década miles de arxentinos con raíces galegas fixeron as maletas para vir a Lugo como consecuencia do corralito que «atrapou» os aforros da poboación. Co paro en España en máximos e a crise económica, no último lustro moita xente emprendeu a viaxe á inversa.



«Nunca me sentín estranxeira, nin aquí nin alí»
Un dos testemuños que inclúe o documental Mulleres de aquí e dacolá é o de Ema Beatriz Yáñez González. Filla dun ferrolano de Sedes que emigrou a Bos Aires en 1928 e dunha malagueña, a súa historia é un exemplo claro deses camiños de ida e volta entre as dúas beiras do Atlántico. «Nunca me sentín estranxeira, nin aquí nin alí», destaca Beatriz, que rexentou dúas panadarías na capital arxentina. Cando o corralito botou a perder co diñeiro e as esperanzas de millóns de arxentinos viaxou á terra do seu pai, e tras un tempo en San Cibrao estableceuse en Lugo co seu marido e os seus dous fillos. Agora a súa vida está aquí. Durante anos tivo un taller de costura na Rúa Progreso. Hoxe, con «case 66 anos», está a tramitar a xubilación.

-Que foi o máis duro?

-O peor que me pasou é que un señor buscando un traballo me dixo: «O peor que nos pasou en España é esta sarta de sudamericanos mortos de fame que veñen». Eu contesteille: «Pero vostedes foron primeiro, porque o meu vello de turismo non foi,». El perdeullo, porque nin sequera viu nin currículo [sorrí].



O Museo de Lugo presentará mañá o documental «Amoleceres de aquí e dacolá»

O Museo de Lugo acollerá mañá, as 18.00 horas, a presentación do documental Mulleres de aquí e dacolá. Coordinado por Pilar Sánchez e gravado polo fotógrafo Xosé Reigosa, recolle nunha primeira parte un resumo das actividades lúdicas, didácticas e artistas celebradas ao longo do ano en Culturas en Diálogo. Cunha duración de 30 minutos, na segunda parte do traballo audiovisual ofrécense os testemuños de 14 persoas (12 mulleres e 2 homes) que de forma directa ou indirecta viviron a emigración do século XX e viven a do XXI a través de ollos de mulleres que un día tiveron que abandonar o lugar no que naceron para buscar un futuro máis próspero para elas e as súas familias. «A historia repítese exactamente igual», comentan. O 18 presentarase no Museo do Mar, o 19 en Tor e o 20 en Narla.



Doce meses de Culturas en Diálogo
Investigar as relacións entre Arxentina e Lugo en todos os ámbitos é o obxectivo de Culturas en Diálogo, o proxecto que impulsa a Rede Museística Provincial en colaboración con colectivos como Rioplatenses en Lugo. Nos últimos 12 meses organizáronse, entre outros, numerosas charlas -a máis recente sobre o médico arxentino que creou o «by pass» coronario, René Favaloro-, espectáculos teatrais e de tango ou colaboracións internacionais de artistas como Iago Eireos, Julia Romano e Miguel Ángel Curiel.

Somos un
Lucenses que emigran a Arxentina, arxentinos que emigran a Lugo... O movemento de persoas a través do «charco» é constante dende hai máis dun século. Ese fluxo fai que as churrascadas de aquí se parezan aos asados de alá, ou que reunirse cos amigos para tomar un mate sexa similar a quedar para tomar un café. No fondo, todos somos un.