Bruxelas establece cotas para repartir os inmigrantes que piden asilo

(11/05/2015)

Bruxelas establece cotas para repartir os inmigrantes que piden asilo

A Comisión presenta a súa proposta este mércores. Os fluxos de estranxeiros repartiranse "de xeito obrigatorio e automático" cando haxa unha afluencia masiva


Lucía Abellán / Claudi Pérez Bruselas 10 MAIO 2015 -




Inmigrantes rescatados reciben comida de Cruz Vermella esta semana en Salerno (Italia). / Ivan Romano (Getty Images)

A resposta que os líderes europeos deron ao drama da inmigración foi "inmediata pero insuficiente". Quen así se expresa non é un partido político nin unha ONG, senón a propia Comisión Europea, que esta semana presentará a súa esperada proposta para xestionar mellor os fluxos migratorios. Vistas as disparidades entre Estados membros no grao de acollida que fan dos refuxiados potenciais, o Executivo comunitario propoñerá unha medida que xerará tensións no seo da Unión Europea: a fixación de cotas de acollida de estranxeiros en función do PIB, a poboación e o desemprego de cada país, así como do número de demandantes de asilo rexistrados en anos anteriores.

"A UE non debería esperar para actuar ata que a presión sexa intolerable", xustifica o documento, ao que tivo acceso O PAÍS. Cun sistema que concentra o 72% das demandas de asilo en catro países -un terzo do total recae en Alemaña-, Bruxelas decidiu actuar por dúas vías. De xeito inmediato, activará o sistema de emerxencia previsto nos tratados cando se detecte "un influxo repentino" de estranxeiros dun país terceiro. Ese mecanismo permitirá unha distribución de demandantes de asilo "cunha participación xusta e equilibrada" de todos os Estados membros. E con carácter permanente, Bruxelas presentará unha nova norma a finais de ano que distribúa aos inmigrantes "de xeito obrigatorio e automático" cando haxa unha afluencia masiva de estranxeiros.

Ese carácter vinculante constitúe a principal novidade da chamada axenda europea de inmigración que o colexio de comisarios aprobará este mércores. Ata agora eran os Estados membros os que podían adoptar decisións ante situacións de emerxencia. Consciente das dificultades políticas para aceptar refuxiados, especialmente en países que xa soportan a presión das chegadas ás costas, Bruxelas decidiu que a repartición sexa directa e obrigatoria.

Este modelo descargará, previsiblemente, a Alemaña e Suecia de boa parte dos seus demandantes de asilo para recolocalos en países como España, Portugal ou Romanía, que figuran entre os que menos demandantes absorben. A UE compensa deste modo os países do norte, que fixeron un esforzo no último cumio extraordinario de finais de abril ao aceptar destinar máis recursos para afrontar as chegadas de estranxeiros polo Mediterráneo. "Os Estados membros terán que mostrar solidariedade e redobrar os seus esforzos para asistir aos países que están en primeira liña", desliza a proposta, a xeito de recordatorio da necesaria asistencia aos países máis próximos ás fronteiras exteriores.

Esa maior solidariedade non poderá limitarse a fixar cotas cos inmigrantes que xa chegaron a Europa. O Executivo comunitario lanzará unha recomendación a finais de mes para a acollida de refuxiados en orixe, é dicir, os que non entraron aínda na UE. O número de prazas aparece no documento da Comisión marcado con tres equis, pero Bruxelas apunta como pista que a ONU recomenda para Europa un obxectivo anual de 20.000. Ata agora as cifras apenas superan os 7.000 acollidos, mentres en Estados Unidos se achegan a 60.000. Tamén aquí se terá en conta o PIB e o resto de criterios mencionados para a repartición dos estranxeiros que xa están en Europa. E se a voluntariedade non funciona, Bruxelas anuncia un modelo obrigatorio a partir de 2016. As cifras definitivas coñeceranse a finais de mes.

Para facilitar ese reasentamento de estranxeiros que foxen dos conflitos, Bruxelas propón unha idea que, sen chegar a fixar centros europeos en países terceiros para pedir asilo, se aproxima bastante. A UE establecerá a finais de ano un centro piloto en Níxer que permitirá organizar a viaxe a Europa deses refuxiados que os países acepten de xeito voluntario.

Todos estes proxectos recibirán diñeiro fresco. O documento que se presentará a próxima semana inclúe 50 millóns de euros extraordinarios para fomentar a acollida de estranxeiros en orixe para 2015 e 2016. Outros 60 millóns destinaranse aos labores de recepción e asistencia sanitaria dos países "que están baixo unha especial presión". E destinaranse 30 millóns máis á cooperación rexional.

O reverso de toda esta solidariedade é unha maior dureza nas devolucións de todos aqueles aos que se considera sen dereito ao asilo. Só o 39% das expulsións decretadas en 2013 executáronse, un aspecto que, en opinión de Bruxelas, fomenta as arriscadas saídas cara a Europa. A Comisión propón dar novos poderes a Frontex, a axencia de supervisión de fronteiras, para axilizar eses retornos.

Aínda Que ambiciosa respecto ao marco actual, a iniciativa de Bruxelas non deixa de ser un conxunto de solucións fragmentarias ao reto migratorio. O propio Executivo comunitario conclúe o seu documento con tres propostas de futuro que si supoñerían unha revolución: un sistema único de asilo, con criterios homoxéneos en todos os países, unha xestión unitaria das fronteiras, cun corpo europeo encargado de protexelas, e un sistema integrado de inmigración legal que crease "unha reserva europea de inmigrantes cualificados" accesible para os empresarios.