Os homes subsaharianos e latinos son o colectivo de inmigrantes que máis acode ao médico en España, segundo un estudo

(23/06/2009)

Os homes subsaharianos e latinos son o colectivo de inmigrantes que máis acode ao médico en España, segundo un estudo
Son a excepción dentro da poboación inmigrante xeral e dos homes deste colectivo en particular, os que menos van a consulta
Europa Press , MADRID | Os subsaharianos e latinoamericanos son os colectivos de inmigrantes que máis acoden ao médico en España, sendo os primeiros os que maior uso fan da atención especializada e os segundos, quenes máis acoden ás Urxencias, segundo un estudo realizado polo Instituto de Saúde Carlos III e presentado hoxe pola doutora Belén Sanz, da Escola Nacional de Sanidade deste instituto, no marco do encontro organizado pola Real Academia Nacional de Medicina (RANM) e Novartis sobre a saúde do inmigrante.

Segundo este traballo, baseado en datos da Enquisa Nacional de Saúde de España (2006) sobre poboación adulta entre 16 e os 74 anos --que inclúe cidadáns de Europa, Estados Unidos e Canadá--, tomando como referente a frecuencia de uso destes servizos dos españois (1), os subsaharianos acudirían case o triple ás consultas especializadas (2,93), sendo importante tamén o seu peso na taxa de hospitalizacións (2,04). Pola súa banda, os pacientes latinos irían a Urxencias case o dobre que os españois (1,68).

Non obstante, segundo a doutora Sanz, estes dous colectivos son "as excepcións" dentro da poboación inmigrante en xeral, que acode menos ao médico que a española, e dentro do grupo dos homes estranxeiros en particular, os que menos van ao médico.

Para a experta, que subsaharianos e latinos acudan con máis frecuencia a estas consultas pode deberse, no primeiro caso, a que a poboación procedente de África "non teña a saúde tan boa ca lle supoñiamos", xa que as súas zonas de orixe teñen "unha alta carga de doenza", e no segundo, a que as longas xornadas de traballo, en moitas ocasións en condicións precarias, fan que, en moitas ocasións, "a saúde só sexa unha prioridade cando impide traballar".

A razón que converten ao resto dos homes estranxeiros na poboación que menos utiliza os servizos sanitarios podería ser, segundo a doutora Sanz, que nos seus países de orixe sexa costume acudir menos ao médico que en España, un dos países da Unión Europea cunha frecuentación máis alta das consultas sanitarias.

MATERNIDADE, A 'CHAVE' DO SISTEMA DE SAÚDE

O caso das mulleres inmigrantes é diferente, xa que acoden ao médico con similar frecuencia que as españolas, sendo as subsaharianas as que máis visitan ao médico de Atención Primaria (4,06), ao especialista (2,29), as Urxencias (2,92) e os hospitais (2,52). Así mesmo, as mulleres occidentais, de países ricos, tamén elevan a taxa de hospitalización (1,75). Pola contra, as mulleres do norte de África coas que menos van ao especialista (0,39) e as de Asia e Oceanía as que menos van aos centros de saúde (0,39).

Que as mulleres inmigrantes fagan un maior uso dos servizos sanitarios, sen contar os coidados para o parto, podería deberse, segundo a doutora Sanz, precisamente ao feito de que este colectivo ten unha maior taxa de natalidade que o das españolas e polo tanto, acoden máis ao médico e coñecen mellor o sistema de saúde.

"É posible que a menor incorporación da muller inmigrante ao mercado laboral, o maior amor o traballo reproductivo, así como circunstancias relacionadas coa maternidade, sexan factores que estean favorecendo un contacto máis frecuente co sistema sanitario. O resultado disto sería que saben moverse mellor por dito sistema, coñéceno e integráronse nel", apuntou.

Sen embargo, é "preocupante" o feito de que as inmigrantes, en xeral, continuen infrautilizando as técnicas de detección precoz do cancro de mama e pescozo de útero, sendo as sudafricanas as que se practican menos mamografías (0,36) e citologías (0,47), xunto coas de Europa do Este, con 0,40 mamografías e 0,38 citologías. Perante esta situación, a experta aposta por afondar no coñecemento deste colectivo en próximas enquisas nacionais de saúde co obxectivo de adicarlle máis recursos e mellorar a súa situación.

De mellorar a atención a este colectivo de cidadáns, tanto de homes como de mulleres, falou neste encontro sobre saúde do inmigrante o doutor José Luis Martincano, do Grupo de Atención ao Inmigrante da Sociedade Española de Médicos de Atención Primaria (SEMERGEN), para quen non prestar "un servizo adecuado" a estas minorías, é dicir, unha atención sanitaria que teña en conta as súas diferencias físicas e culturais, é un acto de "discriminación".

CONTRA 'AS CONSULTAS RACISTAS'

A seu entender, na marxe das consideracións persoais sobre a inmigración que teña o profesional da saúde, a súa obriga é "non exercer cunha actitude racista" e tratar de "adaptarse" ás particularidades destes pacientes, buscando tamén de entender os seus costumes, relixión e idioma mediante a formación especializada, para que a súa actuación "non sexa unha rega máis para o inmigrante".

Aínda que recoñece que "se lles pides moito" aos profesionais da saúde, o doutor Martincano pediulles facer un esforzo extra neste sentido. Para iso, ofrécelles seguir os puntos da proposta de SEMERGEN para a boa atención ás minorías, que propón comezar cunha "auto-avaliación" do propio sanitario acerca dos seus prexuízos e tabús sobre os inmigrantes da que poida nacer, despois, unha correcta "valoración cultural" do paciente e un exame físico que teña en conta as particularidades do seu grupo poboacional, tamén na elección dos fármacos en cada caso.

Sobre a necesidade de afondar na atención ao inmigrante e as súas características propias interviu tamén o doutor Joaquim Gascón, do Centro para a Investigación da Saúde Internacional de Barcelona (CRESIB), para quen é falso o mito de que os inmigrantes estean traendo a España doenzas xa erradicadas. Ao seu xuízo, son as precarias condicións de hacinamento nas que vive este colectivo no noso país, os culpables desta situación.

En concreto, o doutor Gascón falou da doenza de Chagas, que en España "xa non se compón de casos anecdóticos, senón que se converteu nun problema de saúde pública" que só se poderá atallar a través da posta en marcha de controis sanitarios nas maternidades xa que, se das 700.000 mulleres latinoamericanas en idade fértil que viven no noso país, o 3,4 por cento están infectadas, é dicir, unhas 24.000 mulleres, o 7.3 por cento dos nenos, uns 1.800, nacerán con esta doenza se non se detecta de forma precoz e se atallan os seus síntomas.