Pilar Pin: ''En Bos Aires 90.000 persoas reciben pensión de España''

(03/08/2009)

Pilar Pin: ''En Bos Aires 90.000 persoas reciben pensión de España''

31/07/2009 - María Martínez / O Progreso (Lugo)

Tras exercer como profesora, a traxectoria política de Pilar Pin (Lugo, 1956) levouna a tomar contacto co colectivo dos galegos no exterior e descubriu "o gran patrimonio humano e histórico que supón", que, recoñece, apaixonouna. Agora seguirá ligada a este sector da poboación, pero desde unha perspectiva máis ampla, a da comunidade española, que roza os 1,6 millóns de persoas. O pasado martes 28 tomou posesión como directora xeneral da Cidadanía Española no Exterior.

Na toma de posesión, dixo que o seu obxectivo era dar aos cidadáns españois no exterior os mesmos dereitos que os que viven no país ¿Cómo se concreta?
É un mandato constitucional que os cidadáns que están no exterior teñan os mesmos dereitos que os españois que residen no país. Isto é un proceso longo que se vai concretando na concesión de dereitos e de coberturas de acción social a medida que o país avanza. Abarca desde o dereito a voto ata, neste momento, que as persoas que non teñen cobertura nos países nos que traballaron reciban pensións. Tamén se está traballando no ámbito da asistencia sanitaria a través de convenios con entidades e con estados. A cobertura de dereitos básicos e sociais é o que tratamos de garantir.

Non é o primeiro cargo vinculado á emigración ¿Cómo evolucionou a súa percepción do colectivo neste tempo?
cambiaron moitas cousas. O movemento de mozos e de mulleres na cidadanía española no exterior vai ocupar un escenario de debate nos próximos anos tremendamente interesante e transformador, tanto da sociedade española como dos países nos que viven. Os mozos son os que teñen que recoller a testemuña da presenza e é o momento de vinculalos porque senón, corremos o risco de perdelos dunha forma estéril, porque eles senten españois.

É un caudal tamén moi proveitoso no ámbito económico...
A vinculación da emigración con España é unha potencia á hora de xerar un caudal económico, vínculos culturais e ser xeradora de creatividade. Isto pode ser trasladado tamén ao plano académico: que os mozos do Estado coñezan estas culturas e que os mozos nacidos en territorios americanos coñezan España a fondo. Un leva sorpresas cando fala con eles, saben moito de España e teñen un sentido da pertenza que creo que é o que debemos cultivar.

¿Aí recoñécese o papel de difusión dos seus pais e avós?
Si, transmitíronlles aos seus fillos e netos un sentimento de pertenza a España, a Galicia ou a calquera da súa rexións de orixe, e non é incompatible ese sentimento co de ser chilenos ou mexicanos. Eu vivino. É algo moi valioso e unha riqueza.

¿É un colectivo que sente recoñecido polo que achegaron?
En xeral si, pero iso forma parte do reto, que sentan plenamente recoñecidos e identificados co momento que vive España. Esta é unha das liñas de traballo.

¿Hai moita diferenza entre a situación da comunidade española entre uns países e outros?
Hai países nos que se puido avanzar un pouco máis dadas as circunstancias e a estrutura política, pero a intención é que a cobertura sexa igual para calquera cidadán español, ou que naza no exterior e que ten a nacionalidade ou para as persoas que temporalmente están noutro país.

¿É máis complicada a situación dos maiores?
É máis complicada. Esa é unha das prioridades dos gobernos socialistas, e en concreto deste Goberno. Xa na pasada lexislatura fíxose un avance importantísimo no tema de pensións porque entendiamos que debiamos compensar a aquelas persoas que loitaron tanto por sobrevivir e que achegaron tanto a España e que terían que recibir unha vellez digna. Niso avanzouse moitísimo. Na contorna de Bos Aires hai ao redor de 90.000 persoas que reciben pensións do Estado español.

¿Cal é o mapa da emigración española neste momento?
Non é a mesma situación que podía existir no século pasado. Xa non é unha emigración económica, política ou social. Agora persegue o desenvolvemento profesional ou se debe a un proxecto de vida. É máis voluntario. Un dos retos que deberiamos abordar é precisamente visibilizar a presenza dos españois no mundo, que é moi importante. En España creo que non hai unha conciencia clara desa presenza e é hora de facelo.

¿Cal é a súa opinión sobre a reforma do voto exterior, do que se falou moito?
É obxecto de debate no Parlamento, polo que non quixese pronunciarme a título persoal, pero evidentemente necesítase sometelo a unha discusión e abordalo diferencialmente, o que pasa é que a reforma do voto nalgúns casos esixe a reforma da lei electoral e pode estar vinculado con reformas constitucionais que requiren un consenso moi amplo.

¿Existe interese entre os españois no exterior polo retorno?
Hai programas específicos de axuda ao retorno que están funcionando moi ben, pero iso xa na etapa do meu antecesor, Agustín Torres, que fixo un traballo magnífico. Tamén se intentou proxectar e potenciar o papel das comunidades autónomas, que se incorporaron ao Consello Xeral da Cidadanía no Exterior. Hai que seguir na mesma liña.

Vostede mesma sinalou que entre os seus deberes estará o de pór en marcha o recentemente aprobado Estatuto da Cidadanía Española no Exterior. ¿Cómo se fará e en qué consiste?
Está aprobado no Parlamento e recolle un marco distinto. Xa non se fala de emigración nos termos nos que se falaba noutras épocas, senón da presenza da cidadanía española no exterior. Hai un salto cualitativo de recoñecemento e un cambio de mentalidade. O que hai que facer nesta lexislatura é profundar precisamente nisto que recolle o Estatuto de Cidadanía Española no Exterior, e sobre todo no que se vai concretando esta norma, que son os acordos do Consello Xeral de Cidadanía Española no Exterior.

¿A súa dedicación aos temas de emigración é froito das circunstancias ou se debe a un interese persoal?
É unha cuestión de circunstancias e oportunidades. Eu era profesora e na miña profesión paseino moi ben e gocei moito, pero cando me tocou entrar nos temas de emigración foi como entrar noutra dimensión. Comprendín o gran patrimonio humano e histórico que supón. Quizais pola miña condición de profesora de Historia fascinoume e xurdiu unha paixón por este campo que levei a todos os proxectos.