«Explotou un globo de aniversario e eles tremeron, asustáronse moitísimo»: a vida en Caldas de Reis tras fuxir da guerra

(14/03/2022)

«Explotou un globo de aniversario e eles tremeron, asustáronse moitísimo»: a vida en Caldas de Reis tras fuxir da guerra

Un momento da viaxe do convoi que trouxo ata Caldas de Reis a 18 refuxiados ucraínos.

 

18 ucraínos chegaron esta fin de semana á vila termal. Sen falar español nin inglés, mostraron o seu agradecemento con sorrisos. Pero nenos e maiores enseguida evidenciaron tamén as cicatrices psicolóxicas que lles deixou a invasión rusa

14 mares 2022 .

Abondou un simple globo. Só fixo falta que un inofensivo xoguete de aniversario de colorines explotase, para que Ana Pastoriza, veciña de Caldas de Reis, entendese de golpe e sen necesidade de máis explicacións o horror que supón a guerra de Ucraína e as cicatrices que lle deixa a quen a viven en primeira persoa. Ela acaba de acoller na súa casa, na que vive cos seus dous fillos, a cinco refuxiados ucraínos. Son unha avoa, unha muller de mediana idade e os seus tres fillos, un bebé de ano e medio, outro neno de 3 e un máis de 7. Chegaron o sábado, de madrugada. Recibíronlles con abrazos para substituír ás palabras coa que non poden comunicarse, porque eles só falan ucraíno e Ana non domina ese idioma. Ela quedou perplexa ao ver como os nenos, aos poucos minutos de chegar, facían boas faragullas cos seus dous fillos, e mesmo non querían separarse nin para durmir. «Velos sorrir a todos xuntos e quedas alucinada», sinala Ana con emoción. 

Ana, en realidade, é só unha peza importante do quebracabezas solidario que se construíu en Caldas e Cuntis estes días. Todo empezou con Mónica Gándara, de Cuntis. Tras estalar a guerra en Ucraína, Mónica tiña claro que quería axudar. Pero faltáballe resolver como facelo. «Ao principio, non sabiamos que podiamos facer. Pero logo uns coñecidos que tiña en Ávila dixéronme que se ían ir con furgonetas a Polonia para levar axuda e traer aos refuxiados que quixesen vir», conta Mónica. 

Antes de que coñecesen ás súas familias de acollidas, tanto Mónica Gándara como o alcalde de Caldas, Juan Manuel Rey, desprazáronse a Santiago para o recibimento. Aí producíronse unhas desas imaxes que falan por si soas: descoñecidos que se abrazan para tapar o horror que deixa a guerra. Di Mónica que, pese non poder comunicarse verbalmente con eles, non tardaron nin cinco minutos en sentir o seu agradecemento. «Veñen do peor momento das súas vidas, de perdelo todo e aínda así che dan as grazas por poder estar aquí», conta esta muller. 

Constituíron unha asociación chamada Galiaxuda, coa que están a tratar de xuntar fondos e material para os recentemente chegados. Necesítase roupa (de persoas maiores, de home, de nenos e adolescentes), alimentos e mesmo mobles e electrodomésticos para as casas que lles van habilitar. Teñen varios puntos de recollida en Caldas e Cuntis, como a cervexería 5 Xotas e o Xantar de Pili. «Todo o que se doe será ben recibido», dicía esta mañá Mónica Gándara. En realidade, non o dicía. Rumoreábao. Porque Mónica se quedou sen voz. O seu afonía parece unha metáfora. Porque esta fin de semana a ela e a todos os que colaboraron coa súa causa tocoulles comunicarse sen voz, sen a facilidade que dan as palabras. En ocasións amarráronse ao tradutor ou a un intérprete. Pero a maioría do tempo comunicáronse con abrazos ou con ollos emocionados. E lograron arrincar algúns sorrisos a quen durante varios días, en furgoneta e desde Varsovia, viviron a viaxe máis difícil das súas vidas.