ANGEL MANSO

 

Se Galicia non recibise novos veciños chegados desde máis aló das súas fronteiras, perdería uns 20.000 habitantes cada ano. É o desfasamento entre o número de mortes e nacementos, o saldo vexetativo, que leva en números vermellos desde finais dos anos oitenta. O saldo migratorio, o que compara inmigrantes con emigrantes, é positivo desde hai tempo e seguirao sendo ata, polo menos, o 2037. Así se desprende das proxeccións de poboación publicadas este xoves polo Instituto Nacional de Estatística. Esa chegada de persoas procedentes do estranxeiro, tanto desde fóra do país como doutras comunidades, manterá o censo máis ou menos igual ao actual ata o 2030. Mesmo con variacións á alza. A partir de entón, iniciará unha lixeira costa abaixo ata os 2.656.611 habitantes, unha perda de 34.946 persoas. 

Este descenso, en liña cos últimos anos, contrasta co aumento de poboación no conxunto de España, que dentro de quince anos pasaría dos 50 millóns, ata os 51,6, tras un crecemento de 4,3 millóns de residentes, un 8,9 % máis. Ata o 2037, de seguir a tendencia actual, o INE calcula que o saldo vexetativo en Galicia sexa o segundo peor do Estado, con -108,2 por cada mil habitantes, tan só por detrás de Asturias, que se situaría en -133,6. 

O saldo migratorio logrará compensar este dato ao longo desta década. O censo mesmo chegará a aumentar lixeiramente, rozando os 2,7 millóns no 2027, segundo a proxección do organismo estatístico. Non en balde, está previsto que o índice do saldo migratorio sexa de 78 por cada mil habitantes ata 2037, o sétimo mellor de España, que chegará a 112,6; mentres que con outras comunidades o saldo migratorio será do 16,6 por cada mil habitantes, o sexto maior. 

O INE estima que o número de persoas que se muden á comunidade baixará a partir do 2030, da mesma forma que se reducirá tamén o de galegos que cambien de residencia ao exterior. Mentres, a fenda do saldo vexetativo negativo continuará ampliándose, polo que o efecto paliativo da migración no censo será xa insuficiente. Galicia contará no 2037 con 34.946 veciños menos que na actualidade, tantos como residentes ten Oleiros, o décimo municipio máis poboado de Galicia. 

Enquisa entre demógrafos

O INE explicou que nesta nova edición das proxeccións dirixiuse unha consulta en forma de enquisa a demógrafos de toda España co fin de establecer as hipóteses de comportamento futuro dos parámetros demográficos. Segundo explica na súa nota de prensa, o «progresivo e ininterrompido» aumento das defuncións, «sempre superior ao número de nacementos», daría lugar a un saldo vexetativo negativo durante todo o período proxectado, que sería superado polo saldo migratorio positivo, o que provocaría un aumento de poboación durante todos os anos do período proxectado a nivel nacional.

Isto supón que o aumento de poboación deberíase de forma exclusiva á migración internacional xa que a poboación nada en España diminuiría de forma paulatina e pasaría de significar o 84,5 por cento do total actual, ao 63,5 por cento dentro de 50 anos. O número de nacementos en España comezaría a aumentar en 2023 e seguiría crecendo ata 2041 e entre 2022 e 2036 nacerían ao redor de 5,5 millóns de nenos, un 14,2 % menos que nos 15 anos previos. No entanto, a partir de 2058 os nacementos poderían comezar a aumentar de novo pola chegada ás idades de maior fecundidade de «xeracións cada vez máis numerosas».

«A pesar diso, os nacementos sempre estarían por baixo das defuncións», advirte o INE que explica que o número de nacementos proxéctase supondo que a fecundidade das mulleres manteña unha leve pero progresiva tendencia á alza. Así, o número medio de fillos por muller sería de 1,27 en 2036, fronte ao 1,19 actual.

Case un terzo vivirán sos

O centro estatístico tamén difundiu hoxe as proxeccións sobre o número de fogares. No 2037, cifra en 359.787 as vivendas cun só habitante, o que supón o 31 % da total fronte ao 27,4 % actual. O tamaño medio dos fogares manterase en dúas persoas, aínda que ata o 2015 eran tres. Así, reduciranse sensiblemente aquelas vivendas ocupadas por tres ou máis residentes. Contrastan os 137.877 fogares con cinco ou máis persoas no 2002 fronte aos 47.067 previstos para 2037. Os aloxamentos con dúas persoas pasarán a ser o grupo máis numeroso, con 384.784.

No conxunto do país, un total de 6,5 millóns de persoas vivirán soas dentro de 15 anos, o que representa o 29,8 % de fogares, os que máis crecen nos próximos 15 anos. Deste xeito, a porcentaxe de persoas que viven soas en España crecerá case dous puntos neste período de tempo, pasando de representar o 10,7% da poboación ao 12,5%. En Galicia, haberá 55.143 fogares máis dentro de 15 anos, ata 1,16 millóns, un 5% máis.

Máis convivientes no resto do país

Os fogares formados por dúas persoas seguirían sendo o tipo máis frecuente no 2037. Case acadarían os 7 millóns (o 32,3 % do total), cun aumento do 22 % desde este ano. Pola súa banda, os fogares con catro persoas manterían taxas de crecemento negativas ao longo do período 2022-2037, mentres que os de tres persoas cambiarían o signo do seu crecemento pasando a ter taxas positivas.

A diferenza do que ocorre en Galicia, os fogares de tres persoas crecerían un 4,3 % e os de catro reduciríanse un 4,1 %. Os fogares de cinco e máis membros crecerían un 5,0 %, ao pasar de 1,1 millóns en 2022 a 1,2 millóns en 2037.

O número medio de persoas por fogar mantivo unha tendencia á baixa desde os últimos censos. Reduciuse de case catro presentas en 1970, ata 2,9 en 2001 e desde entón continuou descendendo, salvo por un pequeno repunte no 2020. Esta tendencia á baixa manteríase durante todo o período proxectado, no que se pasaría dun tamaño medio de 2,48 persoas por fogar no 2022 a 2,36 no 2037.