Gran expectación en Cuba pola entrada en vigor da Lei de Memoria Democrática española

(10/11/2022)

Gran expectación en Cuba pola entrada en vigor da Lei de Memoria Democrática española

Fotografía de arquivo datada o 26 de decembro de 2008 que mostra a centos de cubanos mentres fan fila para solicitar a nacionalidade española fronte ao Consulado Xeral de España na Habana (Cuba). EFE/Alejandro Ernesto /ARQUIVO

A Rexión Internacional 10/11/2022 .

Axencia EFE

A Lei de Memoria Democrática recentemente aprobada en España está a levantar unha gran expectación en Cuba, onde a coñecida como "Lei de netos" podería permitir a miles de persoas obter a nacionalidade española.

A opción, o segundo proceso deste tipo emprendido por España en 15 anos, resulta especialmente atractiva nestes momentos para moitos cubanos debido á grave crise económica que atravesa o país, que está a promover fluxos migratorios récord.

"Eu vou facer todo o posible por conseguir a nacionalidade española, polo si ou polo non. Aínda que o que eu quero é quedarme en Cuba", asegura a EFE Nelson, un habaneiro de 40 anos.

Explica que a súa nai, filla de españois, obtívoa por mor da anterior reforma, a Lei de Memoria Histórica de 2007. El non cumpría entón os requisitos.

SEGUIMENTO MEDIÁTICO

Poucas veces unha lei doutro país xera tanto balbordo no exterior: a normativa é obxecto diario de especulación en Facebook e grupos de WhatsApp e Telegram, algúns dedicados exclusivamente nesta cuestión. Tamén é o tema de directas con expertos e seccións especiais nos medios independentes cubanos.

Reportaxes como o recente "Documentos que os cubanos deben presentar para a nacionalidade española", do Toque, seguen a liña de detallados titoriais e instrucións publicadas por outros dixitais.

Algúns medios independentes organizaron encontros virtuais con expertos e avogados para explicar detalles da norma española e dos distintos casos contemplados. Moitos se centran onde e como conseguir a documentación necesaria, un dos principais atrancos para moitos cubanos.

Non hai un cálculo oficial de cantas persoas poderían beneficiarse en Cuba desta reforma legal española, pero son decenas de miles o que cumpren os requisitos, segundo os expertos. Logo haberá que ver quen están interesados en dar o paso e, deles, quen poden achegar a documentación necesaria en prazo.

O Consulado de España na Habana explicou que se está ultimando un sistema de cita previa para atender ás solicitudes relacionadas coa Lei de Memoria Democrática. "Non é posible atender ou informar o público sen cita previa", apuntou o consulado en Twitter.

FILLOS E NETOS

A Lei de Memoria Democrática, entre outros asuntos, permite solicitar a nacionalidade a fillos e netos de españois, algo ben habitual en Cuba, que foi colonia de España ata 1898 e mantén intensos lazos sociais, económicos e familiares.

Tamén poden pedila descendentes de españolas exiliadas que perderon a nacionalidade ao casar cun estranxeiro antes de 1978, e os fillos e fillas maiores de idade das persoas ás que se lles recoñeceu a nacionalidade coa Lei de Memoria Histórica que aprobou España en 2007.

Esta normativa beneficiou só aos fillos de cidadáns españois. Entón uns 100.000 cubanos lograron a nacionalidade e outros moitos potenciais beneficiados non completaron os trámites.

CRISE E MIGRACIÓN

O cambio normativo en España prodúcese nun momento de grave crise económica en Cuba pola conxunción da covid-19, o endurecemento das sancións estadounidenses e os erros na política interna.

A economía -afectada por un forte desabastecemento de produtos básicos, apagamentos diarios, unha espiral inflacionista e unha crecente dolarización- está aínda lonxe de recuperar os niveis previos á pandemia. Neste contexto moitos cubanos expuxéronse abandonar o país.

Só a EE.UU. migraron de xeito irregular entre outubro de 2021 e setembro de 2022 un total de 224.607, segundo cifras oficiais. Outros destinos, como México, detectaron tamén un repunte de migrantes cubanos.

España, polos seus vínculos históricos, atópase entre os destinos migratorios preferentes dos cubanos. A comunidade cubana no país europeo medrou de maneira significativa nos últimos anos.

Con todo, é difícil cuantificar este fluxo humano, segundo expertos, xa que a maioría dos migrantes cubanos son persoas con dobre nacionalidade (e dereito a viaxar a España sen requisitos) e persoas que obteñen un visado e quedan no país máis aló do prazo estipulado.